شناسایی رنگدانه‌های سبز و قرمز دیوارنگاره‌های دوره زندیه در شیراز با روش دستگاهی

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

دانشکده حفاظت و مرمت دانشگاه هنر تهران، تهران، ایران

چکیده

رنگدانه‌های به کار رفته در دیوارنگاره‌های دوره زندیه (حدود 1193-1175 ه.ق) کمتر مورد بررسی فن‌شناسی قرارگرفته‌اند. در این تحقیق
دو رنگدانه قرمز و سبز دیوارنگاره‌های سه بنای زندیه کاخ کریم خان، عمارت دیوان‌خانه و عمارت هفت‌تنان با روش‌های دستگاهی XRF ،XRD، FT-IR و PLMمورد بررسی قرار گرفته‌است. با شناسایی عناصر و ترکیب‌های به کار رفته در این رنگدانه‌ها در روش‌های
XRF, XRDو همچنین مقایسه طیف‌های دریافتی در روش FT-IR با طیف‌های موجود در پایگاه اطلاعاتی IRUG و عکس‌های گرفته‌شده از رنگدانه‌ها زیر میکروسکوپ نوری PLMو تطبیق آنها با کتاب اطلس مربوطه،نتایج نشان دادند که رنگدانه‌های قرمز و سبز استفاده شده در دیوارنگاره‌های این سه بنای دوره زندیه از رنگدانه‌های معدنی ساخته شده و با توجه به نتیجه آزمایش‌ها رنگ قرمز، قرمز سرب و شنگرف و سبز به کار رفته سبز مالاکیت است. با توجه به بررسی پیشینه شناخت رنگدانه‌های هنری و تاریخی قبل و بعد از دوره زندیه و نتیجه به دست آمده مشخص می‌شود که ایرانی‌ها از ترکیبات محدودی استفاده می‌کرده‌اند و همان‌طور که سبک نقاشی دوره زندیه ادامه دهنده دوره‌های قبل و بویژه دوره صفویه است. در دوره زندیه نیز از رنگدانه‌هایی که در دوره صفویه در نقاشی به کار برده شده‌استفاده می‌شده و در دوره قاجار نیز استفاده از این رنگدانه‌ها ادامه یافته است.

کلیدواژه‌ها

موضوعات

عنوان مقاله [English]

Identification of Green and Red Pigments Used at Mural Painting of Zandieh in Shiraz by Instrumental Methods

نویسندگان [English]

  • Z. Nikoei
  • K. Samanian
Faculty of Conservation and Restoration, Tehran University of Arts, Tehran, Iran
چکیده [English]

The applied pigments in Zandieh period mural painting (Iran, 18th century) have been less studied technologically. This paper has examined two pigments, red and green, in mural paintings of the Zandieh buildings; Karim khan palace, Divankhaneh mansion and Haft Tann mansion, by XRF, XRD, FT-IR and PLM methods. By identifying the elements and compositions used in these pigments using XRF, XRD methods, as well as comparing the FT-IR spectra with the IRUG database and the PLM images of pigments and matching them with the corresponding Atlas Book, The results showed that the used pigments are Vermilion red and Malachite green. So, based on the historical and artistic pigments background knowledge, related to before and after Zandieh period and the gained results, Iranian people used limited pigments, as the painting style of Zandieh era continues before, especially Safavid era. In Zandieh era, pigments are similar to those of Safavid and Qajar era also continued.

کلیدواژه‌ها [English]

  • Pigment
  • Mural painting
  • XRD
  • XRF
  • FT-IR
  • PLM
  • Technology
  • Restoration

مراجع

  1. ع. کوچکزایی، ع. نعمتی بابایلو، ل. دانشپور، شناسایی رنگدانه‌های مورد استفاده در تزئین کتیبه کاغذی خانه انصارین تبریز. نشریهعلمیپژوهشیعلوموفناوریرنگ. (1394)9، 306-297.
  2. R. Shamse, Protection and restoration panel's coronation Mary, M.A thesis, Art University of Isfahan, Iran 2002.
  3. P. Bayer Shams Muguyi, Conservation and restoration of two ghahveh khaneh paintings, M.A thesis, Art University of Isfahan, Iran 2003.
  4. K. Samanian, Z. Abbasi, M. Dashtizadeh, Archaeological perspective on the Egyptian Girl tableau attributed to Kamal-al-molk Iranian painter in the Qajar era (1794 -1925 AD). Mediterr. Archaeol Archaeom. 1(2013), 75-92.
  5. ک. سامانیان، ح. عباسیان، ز. عباسی، مطالعه فن شناسی پالت رنگ آثار نقاشی سه‌پایه‌ای جعفر چهره‌نگار‌ در موزه مجلس شورای اسلامی. نشریه علمی علوم و فناوری رنگ. (1396)11، 136-121.
  6. A. Amiriyeh, Study of four famous Safavid wall paintings, M.A thesis, Art University of Isfahan, Iran, 1998.
  7. م. مقدسی، م. باتر، حفاظت و مرمت بخشی از نقاشی دیواری امامزاده معصوم روستای کروژده سبزوار. نشریه مرمت و پژوهش. (1386)3، 114-105.
  8. S. Torabi, B. Pedram, Scientific and artistic research of murals in Gonbad- Azadan, Maremat & Pezhouhesh, 3(2006), 93-104.
  9. م. میش مست، م. باتر، شناسایی رنگدانه‌های دیوارنگاره‌های تاریخی قلعه سام در کوه خواجه زابل. دوفصل‌نامه‌ مرمت و پژوهش. (1388)3، 334-323.
  10. S. Alizade, Recognizing the artistic value and how to repair the easel painting of Beitholahm church, B.A thesis, Art University of Isfahan, Iran, 1990.
  11. P. Holakouee, A. Karimi, Analytical studies leading to the identification of the pigments used in the Pir-I Hamza Sabzpush tomb in Abarqu, Iran. Periodico di Mineralogia. 84 (3A)(2015), 389-405.
  12. L. Gabriel Zadeh Kargar, Study, conservation, and restoration of wall paintings of Chehl Sotun in Qazvin, M.A thesis, Art University of Isfahan, Iran, 1994.
  13. S. Khajeean, Photochemical degradation oil painting of restoration: case study Bie & Shery Hazrat Yusof by Mohammad Zaman, B.A thesis, Art University of Isfahan, Iran, 1995.
  14. Z. Abbasi, Technical study of qajar easel paintings (1794_1925) for conservation Plan: A case study an Egyptian girl attributed to Kamal-al-Molk, M.A thesis, Art University of Tehran, Iran, 2012.
  15. ف. شفیعی، ه. اسفندیاری پور، جلوه گاه هنر و معماری در کاخ کریم خانی، نشر سازمان میراث فرهنگی و گردشگری، فارس. (1384)، 116.
  16. L. Shokrgozar, Restoration of paintings on plaster: case study conservation and restoration of paintings in Jahan Nama mansion in Shiraz B.A thesis, Art University of Isfahan, Iran, 2007.
  17. ح. حسینی فسایی، فارسنامه ناصری، نشر امیر کبیر، تهران، (1378)112، 433.
  18. Z. Nikoei, Studying the fundamentals restoration of wall painting (case study: three historical monuments in Shiraz), M.A thesis, Azad Islamic University, Iran, 2010.
  19. B. H. Stuart, Analytical techniques in materials conservation, translated by M. Bagherzade kasiri, Islamic art university of Tabriz, Tabriz, 2013,176, 314-317.
  20. http://www.irug.org/jcamp-details?id=868, accessed online Apr. 2019.
  21. R. Jentens, A. Estat, Artist pigments, Esfahan, translated by H. Farahmand Brugeni, 2000, 55,78.
  22. N. Eastaugh, V. Walsh, T. Chaplin, R. Siddall, Pigment compendium- science – 2008, 830-831.
  23. C. McBride, A pigment particle & fiber atlas for paper conservators, Getty Trust Postgraduate, USA, 2002, 5-43.
علوم و فناوری رنگ
دوره 14، شماره 1
خرداد 1399
صفحه 49-61

فایل ها

هم رسانی

ارجاع به این مقاله

آمار