مطالعه خصوصیات رنگی و ثباتی نخ پشمی اصلاح‌شده با کیتوسان– سیانوریک کلراید مورد مصرف در فرش دستباف با ماده رنگزای روناس

نویسندگان

1 دانشکده فرش، دانشگاه هنر اسلامی تبریز

2 گروه پژوهشی مواد رنگزای آلی، موسسه پژوهشی علوم و فناوری رنگ و پوشش

چکیده

هدف از این مطالعه، بررسی خصوصیات رنگی و ثباتی نخ پشمی اصلاح‌شده با ترکیب کیتوسان-سیانوریک کلراید (Ch-Cy) با ماده رنگزای طبیعی روناس که در خامه فرش دستباف مصرف می‌شود، است. نخ‌های اصلاح شده با ماده رنگزای طبیعی روناس رنگرزی شد و تأثیر عواملی نظیر غلظت Ch-Cy، غلظت ماده رنگزا، pH، دما و زمان رنگرزی مورد بررسی قرار گرفت. شرایط بهینه رنگرزی با مقدار 2 درصد ترکیب Ch-Cy نسبت به وزن پشم، 100 درصد ماده رنگزای روناس نسبت به وزن پشم، pH رنگرزی 7، دمای 100 درجه سانتی‌گراد و زمان رنگرزی60 دقیقه به دست آمد. نتایج نشان داد که اصلاح با Ch-Cy موجب بهبود خواص رنگرزی پشم شد و رمق‌کشی به میزان 7 درصد و قدرت رنگی (K/S) به میزان 2 واحد افزایش یافت. داده‌های رنگی و مقادیر ثبات‌های شستشویی، نوری و مالشی نشان داد که اصلاح نخ پشمی، تأثیر منفی بر ثبات‌های رنگی نداشت و فام کالای رنگرزی شده بدون تغییر باقی ماند. نتایج این پژوهش نشان داد که اصلاح پشم با ترکیب Ch-Cy منجر به نتایج بهتر رنگرزی، شیدهای عمیق‌تر و صرفه‌جویی در مصرف ماده رنگزا در رنگرزی با ماده رنگزای روناس می‌گردد.

کلیدواژه‌ها


عنوان مقاله [English]

Study on Dyeing and Fastness Properties of Chitosan-Cyanuric Chloride Modified Woolen Yarn Used in Hand-Knotted Carpet With Madder Dye

نویسندگان [English]

  • S. Safapour 1
  • M. Sadeghi-Kiakhani 2
1
2 Department of Organic Colorants, Institute for Color Science and Technology
چکیده [English]

The aim of present study was to investigate dyeing and fastness properties of chitosan-cyanuric chloride hybrid (Ch-Cy) modified woolen yarn with madder natural dye which is used in hand-knotted carpet pile. Modified yarns were dyed with madder root natural dye and the impacts of some important factors such as Ch-Cy concentration, madder dye concentration, pH, temperature, and time of dyeing were investigated. Optimum dyeing results were obtained using 2%owf of Ch-Cy, 100%owf of madder dye, dyeing pH=7, temperature of 100 ˚C, and time of 60 min. Results revealed that Ch-Cy was effective in the improvement of dyeing properties of woolen yarns, so that the dye exhaustion and color strength values increased by 7% and 2 ratings, respectively. Fastness data against wash, light, and rub as well as colorimetric data indicated that wool modification did not impair color fastness of dyed substrates. Further, hue remained nearly unchanged compared to dyed pristine wool. Therefore, based on the results obtained, it was concluded that modification of woolen yarns with Ch-Cy resulted in better dyeing performance, deeper shades, and saving crude dye material in madder dyeing of wool.

کلیدواژه‌ها [English]

  • Woolen yarn
  • Chitosan-cyanuric chloride
  • Modification
  • Madder dye
  • dyeing