تشکیل نانوذرات نقره و ذرات زیر میکرونی اکسید سرب در لعاب زرین‌فام دوره ایلخانی و اثر غلظت نانوذرات نقره بر رنگ لعاب

نویسندگان

1 گروه فیزیک، دانشگاه سیستان و بلوچستان

2 گروه مهندسی مواد، دانشکده مهندسی شهید نیکبخت، دانشگاه سیستان و بلوچستان

چکیده

در این پژوهش، عوامل مؤثر در ساخت لعاب زرین‌فام برشمرده شده است. سپس، مطالعات انجام‌شده در مورد مشخصات عنصری، ساختاری و ریزساختاری زرین‌فام‌ ایرانی در دوره‌ ایلخانی ارائه گردیده است. بدین‌منظور از نتایج آزمون‌های XRF، XRD و SEM بهره گرفته شد. آنالیز عنصری XRF بیانگر حضور ذرات حاوی نقره در لعاب است. همچنین، الگوی پراش پرتو ایکس حضور فازهای نقره (Ag) و اکسید قلع (SnO2) در لعاب را تأیید نمود. بررسی‌های ریزساختاری توسط میکروسکوپ الکترونی روبشی (SEM)، تشکیل لایه‌ نازکی با ضخامت حدود nm 220 حاوی نانوذرات نقره با ابعاد متوسط nm 45 را روی سطح لعاب نشان داد. همچنین نشان داده شد که فرآیند تشکیل زرین‌فام، حاصل یک تبادل یونی است. در پایان، طیف بازتابی نمونه به منظور رنگ‌سنجی آن بازسازی شد. بدین منظور از تئوری محیط مؤثر ماکسول- گرنت استفاده گردید و اثر غلظت نانوذرات نقره بر رنگ لعاب زرین‌فام مورد کنکاش و ارزیابی قرار گرفت. بدین ترتیب رنگ زرین‌فام مذکور به خوبی به کمک شبیه‌سازی بازسازی شد.

کلیدواژه‌ها


عنوان مقاله [English]

Formation of Silver Nanoparticles and Lead Oxide Sub-Micron Particles in the Lustre Glaze of Il-Khanate Dynasty and Influence of Silver Nanoparticles Concentration on the Glaze Color

نویسندگان [English]

  • A. Mesbahinia 1
  • M. Rashidi-Huyeh 1
  • M. Shirdel-Havar 1
  • M. Shafiee Afarani 2
1 Department of Physics, University of Sistan and Baluchestan
2 Department of Material Engineering, University of Sistan and Baluchestan
چکیده [English]

In this paper, different factors in fabrication processes of lustre glaze was, investigated. Then, the results of elemental, structure and microstructure characteristics of an Iranian lustre ceramics from Il-Khanate dynasty were presented. For this, XRD, XRF and SEM analysis were used. The XRF elemental analysis showed the presence of low particles included of silver in glaze lustre. The XRD pattern of the luster glaze confirmed the existence of silver (Ag) and tin dioxide (SnO2) phases. The SEM microstructure image of sample showed the formation of a thin layer of about 220 nm on the glaze surface, including of embedded silver nanoparticle with an average dimension of 45 nm. It was also shown that the glaze lustre formation process is a result of ion exchange in fabrication procedure. Finally, the reflectance spectrum of sample has been simulated to determine its color. For this the Maxwell-Garnet theory was applied and influence of silver nanoparticle concentration on color of lustre glaze was investigated. The colors of the lustre ceramics were reproduced very well by simulation.

کلیدواژه‌ها [English]

  • Lustre glaze
  • Silver nanoparticles
  • Maxwell Garnet model
  • Optical properties