سنتز و کاربرد یک ماده رنگزای دیسپرس جدید بر پایه ایندولین بر روی الیاف پلی‌استر

نویسندگان

1 گروه مواد رنگزای آلی، موسسه پژوهشی علوم و فناوری رنگ و پوشش

2 گروه پژوهشی مواد رنگزای آلی، قطب علمی رنگ، موسسه پژوهشی علوم و فناوری رنگ و پوشش

3 قطب علمی رنگ، موسسه پژوهشی علوم و فناوری رنگ و پوشش

چکیده

یک ماده رنگزای جدید بر پایه ایندولین با استفاده از فنوتیازین به عنوان ماده اولیه سنتز شد. در این راستا فنوتیازین با انجام یک‌سری واکنش‌های متوالی از قبیل آلکیل‌دار کردن، اکسایش، نیترودار کردن و احیاء به ماده رنگزای دیسپرس تبدیل شد. تمامی مواد واسطه و ماده رنگزای سنتز شده خالص گردید و به روش‌های دستگاهی مختلف از قبیل UV-Vis, DSC, FTIR, 1HNMR, 13CNMR و آنالیز عنصری شناسایی شدند. بررسی خواص اسپکتروفوتومتری ماده رنگزای سنتز شده در حلال‌های تولوئن، استن و DMF نشان داد که ماده رنگزای سنتز شده دارای قدرت رنگی نسبتاً خوبی بوده و دارای اثر سولواتوکرومیزم مثبت است. در نهایت دیسپرسیونی از ماده رنگزای سنتز شده برای رنگرزی الیاف پلی‌استر به روش دما بالا (HT) به کار برده شد. نتایج نشان داد که ماده رنگزای سنتز شده دارای خواص و قابلیت رنگرزی خوبی بر روی الیاف پلی‌استر است. ضمناً اندازه‌گیری خواص ثباتی ماده رنگزا بر روی الیاف پلی‌استر نشان داد که ماده رنگزای سنتز شده دارای ثبات شستشویی و سایشی عالی و ثبات نوری متوسط است.

کلیدواژه‌ها


عنوان مقاله [English]

The Synthesis and Application of a New Disperse Dye Based on Indoline on Polyester Fibers

نویسندگان [English]

  • M. Hossein nezhad 1
  • K. Gharanjig 2
  • S. Moradian 3
1 Department of Organic Colorants, Institute for Color Science and Technology
2 Department of Organic Colorants;Center of Excellence for Color science and Technology, Institute for Color Science and Technology
3 Center of Excellence for Color Science and Technology, Institute for Color Science and Technology
چکیده [English]

In this study, a novel disperse dyestuff based on indoline derived from phenothiazine as the starting material using a standard methods was prepared. To this end, phenothiazine was exposed to some consecutive reactions including alkylation, oxidation, nitration, and redox reactions in order to obtain the synthesized disperse dyestuff. All intermediates and the final disperse dyestuff were purified and then characterized by the use of DSC, FTIR, 1HNMR, 13CNMR, elemental analysis and UV-Visible spectrophotometry. Spectrophotometric properties of the prepared dyestuff in various solvents such as toluene, DMF and acetone showed that the synthesized dyestuff has a positive solvatochromism effect as well as appropriate color strength. Finally, the synthesized dyestuff was used to dye polyester fibers at high temperature (i.e. 130 ºC). The measured spectrophotometric attributes of dyed fibers showed that the synthesized dyestuff has a good build up on polyester fibers. In addition, assessment of fastness properties of dyed fibers showed that the synthesized dyestuff has excellent wash and sublimation fastnesses as well as good to very good light fastness.

کلیدواژه‌ها [English]

  • Phenothiazine
  • polyester
  • Disperse dyestuff
  • Alkyltion
  • Synthesis