مطالعه رفتار رنگرزی الیاف پلی‌پروپیلن اصلاح شده به روش تولید الیاف آمیخته پلیمری بخش اول: تأثیر عملیات کشش الیاف و وزن مولکولی ماده رنگزای دیسپرس

نویسندگان

1 دانشکده مهندسی نساجی، دانشگاه یزد

2 گروه پژوهشی فیزیک رنگ، موسسه پژوهشی علوم و فناوری رنگ و پوشش

3 دانشکده مهندسی نساجی، دانشگاه صنعتی امیرکبیر

چکیده

در این پژوهش رفتار جذب ماده رنگزا توسط الیاف اصلاح شده پلی‌پروپیلن که به روش تولید الیاف آمیخته‌ای پلی‌پروپیلن/پلی بوتیلن ترفتالات در یک فرآیند ذوب ریسی صنعتی تولید شده است، مورد مطالعه قرارگرفته است. در این راستا تأثیر دو عامل بسیار مهم نسبت کشش الیاف و وزن مولکولی ماده رنگزای دیسپرس بر رفتار جذب ماده رنگزا توسط الیاف اصلاح شده مورد بررسی قرار گرفته است. نتایج حاصل از گرماسنجی پویشی تفاضلی (DSC) نشان می‌دهد افزایش نسبت کشش سبب افزایش بلورینگی الیاف خالص و اصلاح شده گردیده است و به تبع آن میزان جذب ماده رنگزا توسط الیاف کاهش می‌یابد. همچنین ملاحظه گردید کاهش جذب ماده رنگزا به وزن مولکولی ماده رنگزای به کار رفته نیز وابسته است، به طوری که کمترین اختلاف در میزان جذب ماده رنگزا بین نمونه‌های نوریس و کشیده شده در نمونه‌های رنگرزی شده توسط ماده رنگزای با وزن مولکولی متوسط ملاحظه گردیده است. تصاویر میکروسکپی الکترونی پویشی(SEM) جزء پراکنده الیاف آمیخته‌ای نشان می‌دهد، ویژگی‌های ساختاری الیاف (بلورینگی و نواحی بی‌شکل) به نسبت تغییرات ریخت‌شناسی اجزاء تأثیر بسیار بیشتری بر میزان جذب ماده رنگزا توسط الیاف دارد. مطالعات کیفی رنگرزی‌ها نیز با ارزیابی ثبات‌های شستشویی و نوری الیاف اصلاح شده انجام گرفت. نتایج این ارزیابی‌ها نشان می‌دهد، ثبات‌های شستشویی و نوری به هر دو عامل نسبت کشش الیاف و وزن مولکولی ماده رنگزا وابستگی دارد.

کلیدواژه‌ها


عنوان مقاله [English]

A study on Dyeing Behavior of Modified PP Fibers Produced as Polyblend Fibers Part 1: The Effects of Fibers Draw Ratio and Disperse Dyes Molecular Weight

نویسندگان [English]

  • T. Ghasemi 1
  • M.A. Tavanaie 1
  • M. Safi 2
  • A. M. Shushtari 3
1 Textile Engineering Department, University of Yazd
2 Department of Color Physics, Institute for Color, Science and Technology
3 Textile Engineering Department, Amirkabir University of Technology
چکیده [English]

In this investigation the dye absorption behavior of modified polypropylene (PP) fibers were studied. The modified PP fibers were produced as polyblend polypropylene/poly(butylene terephthalate) (PP/PBT) fibers with an industrial melt spinning machine. The effects of two very important parameters including; draw ratio of fibers and molecular weight of dispersed dyes were considered on dye absorption of pure and modified PP fibers. The results of differential scanning calorimetric (DSC) analysis showed that increasing the draw ratio resulting in decreasing the dye absorption of both pure and modified PP fibers due to the increasing the total crystallinity of fibers. Also, the dye absorption of as-spun and drawn fiber samples have a significant dependency on molecular weight of the dispersed dyes too. So that the lowest dye absorption decrease between as-spun and drawn pure and modified PP fiber samples were observed in the medium molecular weight of the dispersed dye. Scanning electron micrographs of the PBT dispersed phase of polyblend fiber samples showed that the structural variations (such as crystallinity and amorphous regions) are more effective on dye absorption than the morphological properties. Fastness studies of dyed samples were carried out by washing and light fastness of PP modified fibers. The results showed that the mentioned fastnesses depend on both draw ratio of fibers and molecular weight of dispersed dyes.

کلیدواژه‌ها [English]

  • Modified PP fibers
  • Polyblend fibers
  • Dye absorption
  • Draw ratio
  • Dye molecular weight