تاثیر دندانه‌ها‌ی گیاهی در رنگرزی نخ پشمی با روناس و اسپرک

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسنده

دانشکده هنرهای کاربردی، دانشگاه هنر، صندوق‌پستی: 1591634311

چکیده

امروزه تحقیقات و پژوهش‌های فراوانی در حوزه رنگرزی منسوجات با استفاده از مواد رنگزای طبیعی در جهت حفظ محیطزیستاز طریق کاهش استفاده از مواد تعاونی و مواد رنگزای شیمیایی، انجام شده است. مواد رنگزای گیاهی مختلفی در رنگرزی استفاده می‌شود. به دلیل گستردگی استفاده از دو گیاه روناس و اسپرک و متفاوت بودن ساختار شیمیایی این دو، در این تحقیق از آنها برای رنگرزی نخ پشمی و از اکالیپتوس و پوست انار که جز گیاهان تانن‌‌دار هستند، به عنوان دندانه استفاده شد. همچنین آلوئه‌ورا که دارای ساختار پلی‌فنولیک است، برای بهبود ثبات‌های عمومی و حفظ رنگ اصلی به کار رفت. براساس نتایج به دست آمده، مشخص شد که استفاده از اکالیپتوس و پوست انار تا میزان 10%، مقدار مورد نیاز از دندانه زاج سفید را تا حدود 1% کاهش می‌دهد. اما برای فام‌های روشن مخصوصا در مورد اسپرک روی فام نهایی تاثیرگذار هستند.استفاده از آلوئه‌ورا به عنوان دندانه گیاهی علاوه بر آنکه موجب حفظ رنگ اصلی ماده رنگزا می‌شود، استفاده از زاج سفید را به میزان قابل ملاحظه‌ای کاهش می‌دهد.

کلیدواژه‌ها

موضوعات


عنوان مقاله [English]

Effect of Herbal Mordants on Dyeing of Woolen Yarn with Madder &Weld

نویسنده [English]

  • zahra Ahmadi
Faculty of Applied Arts, Department of carpet, Art University, Tehran, Iran
چکیده [English]

Today, many researches have been done in the field of textile dyeing using natural dyes for environmental protection by reducing the use of co- agent and synthetic dyes. Different herbal dyes are used in dyeing. Due to the widespread use of madder and weld dyes and the different chemical structure of these two dyes, madder and weld dyes were used to dye wool yarn and eucalyptus and pomegranate peel, which are tannins, were used as mordants. Aloe vera, which has a polyphenolic structure, was also used to improve dyeing fastness and preserve the original hue. Based on the results of experiments, it was found that the use of 10% eucalyptus and pomegranate peel reduces the amount of alum mordant to about 1%. They changed the hue of weld in the light color. The use of aloe vera as an herbal mordant had no effect on the final hue of dyes and significantly reduced the use of alum mordant. 

کلیدواژه‌ها [English]

  • Herbal mordants
  • Metal mordants
  • Natural dyeing
  • Madder
  • Weld
  1. M. Gias Uddin, Effects of different mordants on silk fabric dyed with onion outer skin extracts. J. Text. Article ID 405626, (2014), 1-8.
  2.  ز. احمدی، امکان‌سنجی جایگزینی دندانه‌ها‌ی گیاهی با دندانه‌ها‌ی معدنی در رنگرزی طبیعی به منظور بهبود کیفیت رنگرزی و کاهش آلودگی زیست محیطی دانشگاه هنر، معاونت پژوهشی 96-95.
  3. N. Shayegh, Z. Ahmadi, Effect of metal salt in natural dyeing: concentration, kind and processing method, 12th ATC, China Shanghai, 2013.
  4. Z. Ahmadi, A. Shahedi, B. Esmaeili, S. Noohi, Evaluation of Herbal mordant efficiency and its interaction with different natural dyes in the woolen yarns dyeing process, 14 th ATC, Hong Kong, June 2017.
  5. م. شاه پروری، س. صفاپور، ک. قرنجیگ، بررسی سازگاری مواد رنگزای طبیعی جاشیر، روناس و پوست انار در رنگرزی نخ پشمی. مجله علمی علوم و فناوری رنگ. (1398)13، 37-25.
  6. K. Sangeetha 1, R. Gomathi, M. Bhuvaneshwar, Dyeing of silk fabric using lemon leaves extract with the effect of different mordants, Inter. J. Innov. Res. Sci. Eng. Technol. 4(2015), 4692-4697.
  7. ح بارانی ،  ز جمشیددوست. س رفیعی.، بهینه‌سازی شرایط رنگرزی الیاف پشمی با گلبرگ زعفران جهت کسب شید آبی. مجله علمی علوم و فناوری رنگ. (1395)10، 266-259.
  8. M. Yusuf, F. Mohammad, M. Shabbir, M. Ali Khan, Eco-dyeing of wool with rubia cordifolia root extract: assessment of the effect of acacia catechu as biomordant on color and fastness properties. Text. Cloth. Sustain.2(2017), 1-9.
  9. Y. Mohd, Sh. Mohammad, I. Kh. Mohd, A. Shafat, A. Mohd, M. Faqeer, Dyeing studies with henna and madder: a Researchon effect of tin (II) chloride mordant. J. Saudi Chem. Soc. 19(2015), 64–72.
  10. A. Moiz, M. Aleem Ahmed, N. Kausar, K. Ahmed, M. Sohail, Study the effect of metal ion on wool fabric dyeing with Tea as natural dye. J. Saudi Chem. Soc. 14(2010), 69–76.
  11. S. M. Burkinshaw, N. Kumar, The Mordant dyeing of wool using tannic acid and FeSO4, Part 1: initial findings, Dyes Pigm. 80(2009), 53–60.
  12. K. H. Prabhu, and M. D. Teli, Eco-Dyeing using Tamarindus indica L. Seed coat Tannin as a natural mordant for Textiles with Antibacterial Activity. J. Saudi Chem. Soc. 18(2011), 864-872.
  13. A. S. M. Raja, G. Thilagavathi, Dyes from the leaves of deciduous plants with a high tannin content for wool. Color. Technol. 124(2008), 285–289.
  14. N. Rungruangkitkrai, R. Mongkholrattanasit, Eco-Friendly of textiles dyeing and printing with natural Dyes, The 4th RMUTP International conference: Textiles and Fashion, 2014.
  15. Sh. Shahidi, Effect of metallic salts on dye ability of cotton fabrics. Text. Sci. Tech. Text. J. 5(2010), 1-12.
  16. A. Haji, Dyeing of wool with natural cationic dye using metal mordants. Mater. Sci. 18(2012), 267-270.
  17. G. Gumrukkcu and M. Üstun Özgur, Effect of tannic acid and metal salts on dyeing of woolen fabrics with red onion (Alliumcepa L.). Asian J. Chem. 23(2011), 1459-1466.
  18. L. Makokha Wangatia, K. Tadesse, S. Moyo, Mango bark mordant for dyeing cotton with natural dye: fully eco-friendly natural dyeing. Int. J. Text. Sci. 4(2015), 36-41.
  19. N. S. E. Ahmed, S. H. Nassar, R. M. El-Shishtaw, Novel green coloration of cotton fabric. Part I: bio-mordanting and dyeing characteristics of cotton fabrics with madder, Alkanet, Rhubarb and Curcumin Natural Dyes. Egypt. J. Chem. 63(2020), 1605 - 1617.
  20. P. A. G. Wanyama, B. T. Kiremire, P. Ogwok, J. S. Murumu, The effect of different mordants on strength and stability of colour produced from selected dye-yielding plants in uganda.  Appl. Sci. Technol. 1(2010), 81 – 92.
  21. C. Klaichoi, N. Rungruangkitkrai, N. Punrattanasin, K. Sriharuksa M. Nakpathom, R. Mongkholrattanasit, Dyeing studies with Eucalyptus, quercetin, Rutin, and Tannin: A research on effect of ferrous sulfate mordant. J. Text. (2013)2013, 1-7.
  22. N.  Ashrafi , K. Gharanjig , M. Hoseinnezhad , M. Khajeh Mehrizi , H.  Imani, Dyeing properties and color fabrics using natural dye and mordan. Prog. Color Colorants Coat. 11(2018),  79-83.
  23. آ. صنعتی ایرانی، ز. احمدی، کاربرد رنگزای طبیعی در چاپ سیلک در راستای تولید پوشاک سبز نوزادان، دهمین کنفرانس ملی مهندسی نساجی، دانشگاه صنعتی اصفهان، 1395.
  24. S. Grace Annapoorani, S. Divya, Extraction of eco-Friendly natural dyes obtained from Aloe Vera, green chirayta and indian whitehead leaves and their application on cotton fabric, International.  Int. J. interdiscip. res. innov. 3(2015), 35-38.
  25.  M. Mirjalili, Kh. Nazarpoor, L. Karimi, Eco-friendly dyeing of wool using natural dye from weld as co-partner with synthetic dye. J. Clean. Prod. 19(2011), 1045-1051.