TY - JOUR ID - 77125 TI - شناسایی و تمایز رنگدانه‌های آبی موسوم به لاجورد درتذهیب دوره صفویّه JO - علوم و فناوری رنگ JA - JCST LA - fa SN - 1735-8779 AU - حسینی صومعه, محدثه AU - بخشنده فر, حمیدرضا AU - اصلانی, حسام AD - گروه مرمت ، دانشکده مرمت، دانشگاه هنر اصفهان، اصفهان، ایران Y1 - 2019 PY - 2019 VL - 12 IS - 4 SP - 293 EP - 304 KW - رنگدانه لاجورد طبیعی KW - رنگدانه لاجورد مصنوعی KW - رنگدانه آبی فرنگی KW - تذهیب دوره صفویه KW - SEM- EDX DO - N2 - در این پژوهش رنگدانه‌های آبی به لحاظ ترکیب شیمیایی و شکل در دو نسخه خطی متعلق به دوره صفویه مورد ارزیابی قرار گرفتند.برای دستیابی به این هدف، از روش بررسی میکروسکوپی با لوپ دیجیتال (Dino Light) و سپس میکروسکوپ الکترونی روبشی(SEM) و طیف‌سنجی پراش انرژی پرتو ایکس (EDX) استفاده شد. نتایج حاصل از تجزیه عنصری سه نوع رنگدانه آبی را نشان دادند. در لاجورد طبیعی عنصر کلسیم وجود دارد، در حالی که در نمونه لاجورد مصنوعی این عنصر ناپیداست. در ترکیب شیمیایی رنگدانه لاجورد فرنگی نیز، عنصرکبالت مشخص گردیدکه آن را از دو نوع لاجورد دیگر متمایز می‌کند. تصاویر حاصل از SEM نیز تمایزهای شکل را برای ساختار آنان آشکار نمودند به طوری که ذراتی بلوری، گوشه‌دار و ناهمسان برای لاجورد طبیعی و فرنگی، و برای لاجورد مصنوعی ذراتی با لبه‌هایی گرد و بی‌شکل نمایان شدند. UR - https://jcst.icrc.ac.ir/article_77125.html L1 - https://jcst.icrc.ac.ir/article_77125_230caf4d6efb4c1e9718ddaaeb0b3254.pdf ER -